Laterale markeringen

Markeringen op het water zijn er in vele soorten en maten. Maar we gaan het nu hebben over de laterale markeringen. Lateraal wil zeggen dat de zijkanten van het vaarwater gemarkeerd zijn.

SIGNI

Het SIGNI(Signalisation Des Voies De Navifattions Interieure)-betonningssysteem wordt toegepast op vrijwel alle Europese binnenwateren, dus ook op alle Nederlandse binnenwateren, met uitzondering van de Eems-Dollard, de Waddenzee en de Westerschelde. Op de Eems-Dollard, de Waddenzee en de Westerschelde is de ‘zeebetonning’ (het Maritiem Betonningsstelsel systeem-A) van toepassing, (dat wordt bij Vaarbewijs 2 besproken). SIGNI is een lateraal markeringssysteem waarbij door middel van merktekens aan één of beide zijden van het vaarwater de loop van dat vaarwater zichtbaar gemaakt wordt.

Betonningsrichting

Betonningsrichting is stroomrichting en stroomrichting is ‘van de berg naar de zee’. Varend in de betonningsrichting wil zeggen dat je met de stroom meevaart. Als je tegen de betonningsrichting in vaart, vaar je tegen de stroom in.

Linker- en rechteroever

Ook de namen van de oevers hebben te maken met de stroomrichting ‘van de berg naar de zee’. Met de stroom mee heet het land rechts ‘rechteroever’ en het land links ‘linkeroever’. Op snelstromende rivieren, zoals de Lesse in België, kun je alleen met de stroom meevaren.
Als je daar gaat wildwaterkanoën, word je met de auto zo ver mogelijk stroomopwaarts gebracht. Daarvandaan ga je met de kano stroomafwaarts (naar beneden). Bij wildwaterkanoën heb je de rechteroever altijd aan je rechterkant. Met een roeiboot zonder motor en met weinig wind begin je bij voorkeur tegen de stroom in (rechteroever aan je linkerkant). Je kunt dan op ontspannen wijze met de stroom mee (rechteroever aan je rechterkant) terug peddelen.

Nummering

De nummering loopt van de zee naar de bron; de groene tonnen (bevinden zich aan de linkeroever) hebben oneven nummers, de rode (bevinden zich aan de rechteroever) even. Als je in de betonningsrichting(stroomafwaarts) vaart, loopt de nummering van de betonning af.

Havenhoofden

Je weet dat de betonningsrichting ‘van de berg naar de zee’ is. Bij een haven is geen berg, maar wel een uitgang waardoor je uiteindelijk naar ‘zee’ kunt. Varend in de betonningsrichting wil hier zeggen: de haven uitvaren. Als je de haven uitvaart, zie je een rood/wit horizontaal gestreepte paal met rode cilinder als topteken en een rood licht aan je rechterkant.

Betonning

Rode tonnen

Langs de rechteroever liggen rode stompe tonnen met als topteken een rode cilinder en voorzien van even nummers. Op de kribben aan de wal staan rode, stompe kribbakens (met de punt omlaag). Voor de pleziervaart ligt er soms tussen de wal en de grote tonnen een aanvullende betonning (een ‘fietspad’ voor de watersporters). Die is rood-wit horizontaal gestreept met een rode cilinder als topteken.

Groene tonnen

Langs de linkeroever liggen groene spitse tonnen met als topteken een groene kegel en voorzien van oneven nummers. Op de kribben aan de wal staan groene, spitse kribbakens (met de punt omhoog). Ten behoeve van de pleziervaart ligt er tussen de wal en de grote tonnen vaak een aanvullende betonning. Die is groen-wit horizontaal gestreept met een groene kegel als topteken.

Scheidingstonnen

Scheidingstonnen zien er iets anders uit dan de gewone laterale tonnen. Ze zijn allemaal bolvormig en rood-groen horizontaal gestreept. Er zijn drie verschillende scheidingstonnen:

• scheidingston vaarwateren van gelijk belang
• scheidingston hoofdvaarwater rechts
• scheidingston hoofdvaarwater links. Aan het topteken kun je zien om welk soort scheidingston het gaat.

Scheidingston vaarwateren van gelijk belang

Kenmerken:

• bolvormig,
• rood-groen horizontaal gestreept,
• topteken is een rood/groene bol.

Je treft zo’n ton vaak aan bij eilanden of ondieptes in het midden van een rivier. Bij deze ton maakt het niet uit of je er links- of rechtsafslaand. Varend in de betonningsrichting houd je aan de rechterkant de rode en aan de linkerkant de groene tonnen.

Scheidingston hoofdvaarwater rechts

Kenmerken:

• bolvormig
• groen boven rood
• topteken is een groene kegel.

Deze ton ligt in de reeks groene tonnen van het hoofdvaarwater.

Scheidingston hoofdvaarwater links

Kenmerken:

• bolvormig
• rood boven groen
• topteken is een rode cilinder

Deze ton ligt in de reeks rode tonnen van het hoofdvaarwater.

Splitsingspunt

Naast de scheidingstonnen bestaat er ook een walbaken dat een splitsing van vaarwegen aangeeft: twee kegels met de punten naar elkaar toe, bovenste kegel rood, onderste groen. Dit teken kan zowel op de linker als op de rechteroever staan.

Hoofdvaarwater

Om in het hoofdvaarwater te blijven, vaar je altijd tussen twee verschillend gekleurde tonnen (rood en groen) door. Dat kan een rode scheidingston en een ‘gewone’ groene ton zijn of omgekeerd.

Nevenvaarwater

Om een nevenvaarwater in of uit te varen, vaar je altijd tussen twee tonnen van dezelfde kleur door; een rode scheidingston en een rode ‘gewone’ ton of een groene scheidingston en een groene ‘gewone’ ton.

Bovenrivier

Op een bovenrivier is de invloed van de zee (eb en vloed) niet merkbaar en stroomt het water altijd dezelfde kant op. Op een benedenrivier is de invloed van de zee wel merkbaar en heb je een vloedstroom(landinwaarts) en een ebstroom (zeewaarts).