Voorrangsregels
Voor alle voorrangsregels geldt:
- Als je voorrang moet geven, moet je dit op tijd en duidelijk doen.
- Als je voorrang krijgt, maar niet weet of de andere boot zicht daar bewust van is, mag je dit kenbaar maken door 1 lange stoot op je hoorn te geven.
Kruisende koersen
Voor alle boten
Stuurboordwal gaat voor
Als twee boten elkaar tegenkomen en één vaart aan stuurboordwal, heeft deze voorrang op de boot die niet aan stuurboordwal vaart. Op het water is het daarom goed om, net als op de weg, rechts aan te houden.
Stuurboordwal gaat over de rechte zijde van het vaarwater. Dit kan dus ook de linkerkant van het water zijn als het alleen daar diep genoeg is om te kunnen varen. Als je je op een groot meer bevindt, buiten een vaargeul, is er geen stuurboordwal.
Klein wijkt voor groot
Als een groot en een klein schip elkaar tegenkomen, moet het kleine schip uitwijken voor het grote schip. Met een groot schip wordt een schip van meer dan 20 meter bedoeld, of een schip dat een groot schip sleept of duwt (zie alle bpr definities).
Neven wijkt voor hoofdvaarwater
Een boot die uit een nevenvaarwater komt (bijvoorbeeld een havenuitgang) moet uitwijken voor boten die op het hoofdvaarwater varen. Deze regel geldt ook als de boot uit het nevenvaarwater oplopend is.
Een nevenvaarwater is een vaarwater dat uitkomt op een hoofdvaarwater. Een nevenvaarwater is vaak een haven, maar kan ook een andere vaarweg zijn die uitkomt op een hoofdvaarwater.
Tussen verschillende typen boten
Motor wijkt voor spier wijkt voor zeil
Op het water worden alle boten ingedeeld in drie categorieën op basis van de manier waarop ze voortgedreven worden:
- Zeilboten, boten die een of meerdere zeilen gebruiken om vooruit te komen.
- Spierkracht voortgedreven boten.
- Motorboten.
Als twee verschillende typen boten elkaar tegenkomen, geldt dat de motorboot moet uitwijken voor spierkracht boten én zeilboten. En spierkracht boten moeten wijken voor zeilboten.
Op het moment dat een boot meerdere manieren van voortstuwing gebruikt wordt de boot ingedeeld in de categorie met de minste voorrang. Bijvoorbeeld:
- Een zeilboot die ook een motor heeft, is een motorboot.
- Een zeilboot dat gaat peddelen is een roeiboot.
- Een roeiboot met een motor is een motorboot.
Tussen zeilboten onderling
Stuurboord wijkt voor bakboord
Tussen twee zeilboten die hun zeil over verschillende boeg hebben, moet de boot met zijn zeil over stuurboord uitwijken voor de boot met het zeil over bakboord.
Loef wijkt voor lij
Tussen twee zeilboten die hun zeil over verschillende boeg hebben, moet de boot met zijn zeil over stuurboord uitwijken voor de boot met het zeil over bakboord. Een andere manier om dit te onthouden is dat de boot die aan de loefzijde vaart voorrang heeft op de boot die aan de lijzijde vaart.
Tussen motorboten of roeiboten
Rechts gaat voor
Tussen twee motorboten is het net als op de weg, namelijk dat rechts voor gaat. De officiële regel is: boten die vanaf bakboord komen moeten uitwijken.
Tegengestelde koersen
Bij tegengestelde koersen gelden alle regels die ook voor de kruisende koersen gelden. Er is alleen één toevoeging. Deze regel geldt overigens niet als een boot stuurdboordwal vaart. Het gaat om een groot en klein schip of als er sprake is van hoofd- en nevenvaarwater.
Tussen motorboten of roeiboten
Wijk uit naar stuurboord
Als twee motor- of roerboten recht op elkaar af varen (tegengestelde koers), moeten beide boten naar stuurboord uitwijken. Dit moet op tijd gedaan worden en de boten moeten kenbaar maken dat ze elkaar hebben gezien en wat ze van plan zijn.
Oplopende koersen
Als een boot vanaf achteren een andere boot inhaalt, noemen we dat oplopen. De boot die inhaalt, wordt de voorbijlopende boot genoemd (en in de volksmond ook wel de oploper). Een groot schip die een klein schip voorbij loopt, kan en mag wel medewerking verlangen van het kleine schip. Dit kan het kleine schip doen door naar de zijkant te gaan of vaart te verminderen.
Voor alle boten
Loop voorbij aan bakboord
Als je een boot voorbij loopt, moet je dat (indien mogelijk) doen aan bakboordzijde van die boot. Dit is ook vergelijkbaar als op de weg, altijd links inhalen.
Tussen zeilboten
Aan de loefzijde inhalen
Als een zeilboot een andere zeilboot voorbij loopt, moet dat bij voorkeur aan loefzijde van de voorloper gebeuren. Dit is dus afhankelijk van de windrichting. Als de wind van links komt, moet de oploper dus links inhalen.
De rede van deze regel is dat het inhalen aan deze zijde sneller gaat, omdat de oplopende boot de wind uit te zeilen van de andere boot haalt en er dus lekker snel voorbij is.